Güvenli Sürüş Teknikleri

Araca binmeden önce yapılacak dış kontrol:

1. Lastik hava basınçları uygun olmalıdır.

2. Lastik diş derinliği uygun olmalıdır.

3. Bijon somunlarının sıkılığı uygun olmalıdır.

4. Branda gerginliği kontrol edilmelidir.

5. Direklerin yerine oturup oturmadığı kontrol edilmelidir.

6. Fren balataları kontrol edilmelidir.

7. Fren testi yapılmalıdır.

8. Motor yağ seviyesi kontrol edilmelidir.

9. Direksiyon hidrolik seviyesi kontrol edilmelidir.

10. Cam silecek suyu kontrol edilmelidir.

11. Aydınlatma farları kontrol edilmelidir.

12. Fren lambaları kontrol edilmelidir.

13. Akü elektrolit seviyesi kontrol edilmelidir.

14. Yük sabitlenmelidir, aşırı yük yüklenmemelidir.

Araç kabininde kontrol:

1. İkaz ışıklarının kontrolü,

2. Göstergelerin kontrolü,

3. Kalorifer, klima, havalandırma sistemlerinin kontrolü,

4. Takografın kontrol edilmesi,

5. Günlük kilometrenin kontrol edilmesi

Araca bindikten sonra yapılacak iç kontrol:

1. Dikiz aynalarının kontrolü

2. Araç koltuğunun kontrolü

3. Direksiyonun 9 ‘ u çeyrek geçe biçiminde tutulması

4. Kafa koruyucunun kontrol edilmesi

5. Emniyet kemerinin kontrol edilmesi ve kullanılması

Yolda yapılması gerekenler:

1. İyi bir sürüş pozisyonu sağlanmalıdır.

2. Hız limitlerine uyulmalıdır, frenleme kurallarına uyulmalıdır. Hızı, yol, hava, trafik, işaret levhalarına, aracın cinsine uygun olarak ayarlanması.

3. Takip mesafesine uygun davranılmalıdır.

4. Trafikte diğer sürücülere, yayalara dikkat edilmelidir. Saygı ve sevgi ile davranmalıdır. Geçiş haklarına saygı duyulmalıdır. Yağışlı havada aracını koşullara uygun kullanmalıdır. Hareket halindeki diğer sürücülere, özellikle önündeki üç taşıtın ne yaptığını iyi takip etmelidir.

5. Karlı havalarda uygun güveli sürüş tekniklerini kullanmalıdır.

6. Kavşaklara yaklaşırken, virajlara yaklaşırken, dar yol kesimlerine yaklaşırken, tünel ve köprülere yaklaşırken mutlaka yavaşlamalıdır. Düz yol kesimlerin kazaların en çok gerçekleştiği kesimler olduğunu unutmamalıdır. Sisli havalarda, şiddetli yağışlı havalar sebebiyle görüşün yeterli olmadığı yol kesimlerinde varsa kurallarına uygun olarak sis ışıklarını kullanmalıdır.

7. Tünellere yaklaşırken mutlaka uzun ışıklarını açılmalıdır. Geceleyin şehirlerarası karayollarında seyrederken uzun ışıklar kullanılmalıdır. Geceleyin karşılaşmalarda kısa ışıklar, geceleyin bir aracı takip ederken kısa ışıklar kullanılmalıdır. Kapalı havalarda takip mesafesi arttırılmalıdır.

8. Aracın kontrolden çıkmaması için; aşırı hız yapılmamalıdır, lastik dişleri standart seviyede olmalıdır, ani ve sert fren kesinlikle yapılmamalıdır, ani ve sert kalkış yapılmamalıdır.

9. Yüklü aracın iniş ve çıkışlarda duruş ve kalkışlarda çok zorlanacağı unutulmamalıdır. Virajlara asla hızlı girilmemelidir. Viraj keskin ise hız düşürülmelidir. Viraja hıza uygun vitesle girilmelidir. Viraj içinde fren uygulanmamalıdır. Virajlarda asla solama yapılmamalıdır.

Ayrıca güvenli sürüş için, mola öncesinde, süresinde ve sonrasında kurallara uygun davranılmalıdır.

Takip Mesafesi Nedir?

Aracın 2 saniyede gideceği yol uzunluğudur.

88-89 kuralı olarak bilinen ve bu sayıları ardı ardına söylerken geçen süredir.

Seyir halindeyken öndeki aracı takip mesafesi en az araç hızının yarısı kadar olmalıdır.

Konvoy halinde seyreden araçların arasındaki mesafe kendilerini geçmek isteyen araçların güvenle girebilecekleri kadar olmalıdır.

Sisli, buzlu, kaygan yollarda öndeki araçlar ile takip mesafesi artın/malıdır.

Virajlı Yol Kesimleri

Virajlar içinden dışa doğru alınır. Yanlış yükleme, virajlı yol ve hız, araç devrilmelerinin temel nedenlerindendir. Motorlu araçların dengesini bozan yol kesimlerinden en etkili olanı ise virajlar (Dönemeçlerdir).

Merkez kaç kuvveti virajı dönüş sırasında araca etki eden, ara viraj dışına doğru iten kuvvettir.

Virajlara girildiğinde viraj içindeki (dönülen yerdeki) tekerleklerin ağırlık/an azalarak diğerlerine geçer.

Güvenli sürüşte limit noktası ilerideki viraja bakarken görülebilen en son noktadır.

Viraja girmeden hız azaltılmalı, viraj içinde fazla gaza basılmamalı veya fren yapılmamalıdır. Bu durumlarda tekerleklerin yol ile teması azalır ve kayma hareketi kolaylaşır.

Kaygan zeminli bir virajda araç önden kaymaya bağladığında frene basmamak ve direksiyonu kayan yönde çevirmek doğru bir davranıştır.

Frenlerin Kullanımı

Reaksiyon mesafesi sürücünün tehlikeyi görüp frene basıncaya kadar geçen süre içinde aracın gittiği mesafedir.

Aracın hızı, sürücünün ruhsal durumu, yaşı, yorgunluğu, alkol alıp almadığı reaksiyon mesafesini etkileyen faktörlerdir.

Fren mesafesi ise sürücünün frene bastıktan sonra durana kadar aldığı yoldur. Aracın seyir hızı, Aracın yük durumu, Yol yüzeyinin durumu, Fren sisteminin durumu, Lastik dişlerinin durumu ve Yolun eğimi fren mesafesinin uzunluğunu etkileyen faktörlerdir.

Anı duruşlar da ilk önce fren duracak duruma ( insan yürüyüş hızına geldiğinde) debriyaj'a basılır.

Hız

Güvenli/uz; Araç hâkimiyetinin elimizde olduğu hızdır. Hız artıkça görüş açısı azalır.

Hız körlüğü; Artan hız sonucunda sürücünün görüş açısının düşmesiyle çevrenin tam olarak algılanmamasına denir.

Tünel görüşü; Sürücünün hızlı araç kullanması sonucu görme alanının daralması ve çevresindeki olayların algılayamamasıdır.

Yağmurlu Ve Karlı Havalar

Görüş kısıtlanır, göz çabuk yorulur. Yollar kayganlaşır.

Lastiklerin tutunma özelliği azalır. Fren mesafesi artar.

Dolayısıyla bu havalarda öndeki araç ile takip mesafesini artırmak gerekir. Su birikintilerinde lastiklerin yerle teması kaybetmeleri halinde gaz kesilmeli ve direksiyonu düz tutulmalıdır.

Karlı ve buzlu yollarda sürücüler; Ani ve sert fren yapmaktan kaçınmalı,

Ani ve sert direksiyon hareketlerinden kaçınmalı, Gaza gereğinden fazla basmamalı, Lastik havasını normal ayarda tutmalı,

Takip mesafesini artırmalıdır.

Karlı ve buzlu yollarda yokuş inilirken motorun frenleme gücünden yararlanılır, belirli aralıklarla fren pedalına hafifçe basılır.

Karlı yollarda aracın yola daha iyi tutunabilmesi için; Kış lastikleri kullanılmalı,

Dar ve havası doğru şişirilmiş lastikler tercih edilmelidir. Uyarı:

Lastiklerin havasının indirilmesi yanlıştır. Zincir çekici olan lastiklere takılır.

Sisli Ve Rüzgârlı Havalar

Sisli havalarda sis lambası, görüşün çok yetersiz olması durumda kısa farlar yakılır.

Hız azaltılır, öndeki araç ile takip mesafesi korunarak, yolun sağındaki yol çizgisi takip edilir.

Uyarı:

Dörtlü ikaz ışıklarının yakılması yanlıştır.

Rüzgarın çok yoğun olduğu ortamda hız azaltılmalı ve öndeki aracı geçmekten kaçınılmalıdır.

Lastikler

Aracın lastikleri üzerinde bulunan rakamlar lastiğin ebatlarını belirtir. Lastiğin yanağında yazan P215/85R1589H tanıtıcı bilgisindeki;

215 Lastiğin genişliğini, 85 Kesit genişlik/yükseklik oranı Jant çapını belirtir.

Lastik havalan normalden az olursa yan duvarı aşırı esner, direksiyon dönmekte zorlanır.

Lastik basıncı düştükçe kat edilen mesafe azalır dolayısıyla yakıt sarfiyatı artar.

Lastik hava basıncı normalden fazla olursa lastikler ortadan aşınır ve araçta titremeler olur.

Uyarı; Hava sıcaklığından dolayı lastik hava basınçları artmış ise birşey yapılmaz olduğu değerde bırakılır.

Ön lastiklerden biri yeni, diğeri eski veya hava basınç/an farklı ya da biri tüpleks diğeri şamyelli lastik ise araç bir tarafa çeker.

Seyir halindeyken aracın ön lastiği patlarsa aracın ön tarafı sağa sola yalpalamaya başlar.

Arka lastik patlarsa araç patlayan lastik yönüne doğru dönmeye çalışır.

Güvenli bir sürüş için lastik diş derinliği en az 1.6mm olmalıdır. Aşınmış lastikler kullanılması halinde frenleme mesafesi uzar.

Koltuk Ayarı

Direksiyona olan uzaklık, omuzlar koltuğa dayalı, bilekler direksiyonun 12 noktasına da değecek şekilde ayarlanmalıdır.